Porzuć konwenanse i zacznij myśleć nieszablonowo, aby tchnąć w swoje zdjęcia nieco świeżości
Jak mówi znane powiedzenie, zasady są po to, aby je łamać. I tak z pewnością jest także w przypadku fotografii: przy robieniu zdjęć nie trzeba zawsze czuć się zobligowanym do przestrzegania wszystkich reguł, jakich nauczyłeś się od czasu, kiedy po raz pierwszy sięgnąłeś po aparat. Niektórych z technicznych aspektów fotografowania nie da się zmienić z oczywistych względów – zasady te przez ponad 150 lat istnienia tego medium pozwoliły wszak stworzyć jego wizualny język – jednak w świecie, który nigdy jeszcze nie był nasycony obrazami tak, jak obecnie, coraz trudniej jest sprawić, aby nasze zdjęcia były oryginalne i spowodować, aby twój fotograficzny styl pozwolił Ci naprawdę wyróżnić się z tłumu. Na następnych 10 stronach będziemy łamać zasady. Dowiesz się, jak podstawowe reguły fotografii można szybko ulepszyć, jeśli tylko podejdzie się do nich z otwartym umysłem. I choć niektóre techniki, na których się skupimy, mogą wymagać wykonania pewnej liczby zdjęć próbnych, to żadna z nich nie jest nieosiągalna dla entuzjastycznie nastawionego, zdolnego i mającego twórcze podejście fotografa. Czytaj zatem dalej, aby dowiedzieć się, w jaki sposób robić wyjątkowo kreatywne zdjęcia.
Jedna z pierwszych zasad fotografii, którą poznajesz, mówi o tym, że nie wolno robić zdjęć pod słońce… I nie bez powodu. Może się okazać, że zostaniesz na chwilę oślepiony, ale wiąże się z tym także ryzyko uszkodzenia czujnika aparatu, jeśli zostanie on wystawiony na działanie bardzo mocnego światła przez dłuższy czas. Istnieją jednak sytuacje, kiedy mimo wszystko warto jest to zrobić. Umieszczenie obiektu – na przykład osoby lub drzewa – pomiędzy aparatem a słońcem może czasem stworzyć przyjemny dla oka efekt artystyczny. Około godziny po wschodzie lub przed zachodem słońca znajduje się ono nisko na niebie, a jego promienie są mniej ostre, co pozwala rejestrować obrazy zalane piękną złotą poświatą.
*Ważna uwaga: podczas fotografowania nigdy nie patrz bezpośrednio w słońce.
Mówi się, że tylko odważni fotografowie robią zdjęcia w czasie „niebieskiej godziny”, czyli tuż przed wschodem i po zachodzie słońca. Ciemnoniebieski odcień spowodowany brakiem słońca jest trudny do wiernego odwzorowania na zdjęciach, zaś niski poziom natężenia światła sprawia, że są one niedoświetlone. Jednak ranne ptaszki lub osoby niespieszące się z powrotem do domu zostaną nagrodzone za swoje poświęcenie i cierpliwość, jeśli uda się im znaleźć jakąś ciekawą scenerię w czasie „niebieskiej godziny”.
Miejski pejzaż oświetlony przez znajdujące się wysoko na niebie słońce nie wydaje się idealnym tematem do robienia zdjęcia, ale zauważ, że odrobina koloru dodaje fotografii siły wyrazu (a ta mocno kontrastowa scena może wyglądać jeszcze lepiej w czerni i bieli). Również robienie portretów ludziom w południowym słońcu nie jest niemożliwe: użyj fi ltra ND tłumiącego natężenie światła o trzy stopnie przysłony, aby uniknąć prześwietlania świateł, fotografuj z szeroko otwartą przysłoną, aby rozmyć tło, i postaraj się odbić trochę światła w stronę twarzy fotografowanej osoby.
Rozmycie obrazu z użyciem zoomu (poprzez obracanie pierścienia regulacji długości ogniskowej podczas fotografowania) może nadać zdjęciu bardzo charakterystyczny wygląd. Uzyskanie rozmycia z użyciem zoomu jest proste: wystarczy obiektyw zmiennoogniskowy i długi czas otwarcia migawki, na przykład 1/30 s. Naciśnij spust, jednocześnie wydłużając lub skracając ogniskową: każdy sposób da inny efekt, więc eksperymentuj i zdecyduj, który z nich najbardziej Ci się podoba. Pamiętaj o fotografowanym temacie – tylko środek obrazu wykadrowanej sceny będzie ostry.
Oczy są tym elementem, na który powinno się ustawiać ostrość przy wykonywaniu portretów. Ale dlaczego nie zignorować tej zasady, aby stworzyć zupełnie nietypowy rodzaj portretu, taki, który naprawdę zrobi wrażenie? Można wykorzystać w tym samym celu wiele innych części twarzy fotografowanej osoby, na przykład nos lub usta. Podobnie jak w przypadku obrazu przedstawionego obok, możesz nawet zakryć twarz, stosując w tym celu jakiś specyficzny zabieg. Na tym ujęciu obfitość włosów na twarzy naszej modelki sprawia, że wszystko, co widzimy, to jej usta oraz nos – i tajemniczy wyraz twarzy, który zachęca do drugiego, a nawet trzeciego przyjrzenia się „portretowi”.
Mimo że reguła ta jest niezwykle użyteczna, to jej automatyczne stosowanie może prowadzić do tworzenia bardzo przewidywalnych kompozycji. Dlatego czasami warto złamać tę zasadę w celu wprowadzenia do swojego portfolio jakiejś twórczej różnorodności. Zamiast kierować się regułą trójpodziału, umieść obiekt na środku zdjęcia, zwłaszcza podczas wykonywania portretów, i baw się symetrią – często pozwala to stworzyć estetyczne fotografie. Innym łatwym sposobem przeciwstawienia się tej zasadzie kompozycyjnej jest eksperymentowanie z pustą przestrzenią w kadrze: na przykład umieść w narożnikach, których normalnie nie wypełniasz, jakieś detale.
Za każdym razem, gdy robisz zdjęcie, naturalną rzeczą jest to, że starasz się trzymać aparat jak najbardziej prosto. Ale nic nie stoi na przeszkodzie, abyś lekko go przekrzywił. Aby uzyskać wyrazisty efekt, spróbuj sfotografować scenę z wyraźnie widocznym horyzontem, na przykład plażę lub pole. Pozwoli Ci to w łatwy sposób ocenić skuteczność tej techniki poprzez możliwość odniesienia się do wyraźnych linii, które zazwyczaj starasz się zachować proste. Dzięki powtarzającym się wzorom i niebiesko-białym detalom powyższe zdjęcie bardziej przypomina rzeźbę niż wieżowiec – co dowodzi tego, jak efektowne obrazy można robić przy użyciu tej techniki, kiedy już znajdzie się odpowiedni temat.
Aby „wydłużyć” ulotny moment poruszającego się obiektu, potrzebuje on pustego obszaru, w którego kierunku będzie się przemieszczać. Określa się go mianem „aktywnie oddziałującej pustki”. Na tym zdjęciu tuman kurzu za rowerzystą stwarza wrażenie ruchu, niemniej wykadrowanie nie pozwala mu już nigdzie dalej „pojechać”. Dlatego w tym obrazie nie chodzi o to, dokąd zmierza kolarz, ale o to, skąd się tu wziął. Odwrócenie sposobu wykorzystania takiej pustej przestrzeni może być skuteczną metodą zwiększenia zainteresowania poruszającym się obiektem.
Głębia ostrości jest zwykle wykorzystywana w celu zwrócenia uwagi na temat fotografii poprzez umieszczenie mniej ważnych elementów poza strefą ostrości. Ale dlaczegóż by nie zerwać z tą konwencją? Fotografowanie ptaków lub dzikich zwierząt poprzez widoczne na pierwszym planie nieostre liście tworzy miły dla oka efekt wizualny i jest techniką, którą można łatwo zaadaptować w innych gatunkach fotografii. Zarejestrowanie nieostrego pierwszoplanowego elementu w celu poprowadzenia wzroku oglądającego w głąb obrazu w kierunku ostrego obiektu wywołuje efekt zaskoczenia. Umieść fotografowany temat w centrum lub w głębi kadru i znajdź odpowiedni element dopełniający znajdujący się bliżej aparatu. Ustaw duży otwór przysłony (np. f/4), i zogniskuj obiektyw na głównym obiekcie, w razie potrzeby zmieniając nieco kompozycję.
Każdemu z nas zdarza się zarejestrować zdjęcie przy użyciu niewłaściwych ustawień, w związku z czym poprawiamy, co trzeba, i kontynuujemy fotografowanie. Ale co powiesz na to, aby umyślnie popełnić jakiś błąd, by stworzyć niepowtarzalny obraz? To zabawne ujęcie psa na smyczy ma dużą siłę wyrazu, ponieważ widać na nim także cień fotografa. Niezależnie od tego, czy było to zamierzone, czy nie, zdradza to kulisy powstania tego obrazu. Inne przykłady umyślnych błędów, które możesz popełniać, to prześwietlenie lub niedoświetlenie, przypadkowe użycie lampy błyskowej lub niewłaściwe ustawienie ostrości.
