Inspiracje / Sylwetki mistrzów

William Fox Talbot (1800–1877) urodził się w zamożnej rodzinie i kształcił się w Harrow and Trinity College w Cambridge. Jego eksperymenty z utrwalaniem obrazów na światłoczułym papierze doprowadziły do wynalezienia procesu negatywowo-pozytywowego, który stał się podstawą wykonywania większości fotografii aż do ery cyfrowej.

Kiedy przeprowadził swoje pierwsze eksperymenty?

W 1833 roku Talbot szkicował krajobrazy we Włoszech, pomagając sobie camera obscura i zaczął się zastanawiać, jak mógłby za pomocą tego przyrządu utrwalać obraz. (Inni, w tym Thomas Wedgwood, także próbowali to zrobić, ale bez skutku). Zaczął eksperymentować, rejestrując obrazy na papierze do pisania nasączonym roztworem soli kuchennej i azotanu srebra, a sam proces nazwał "fotogenicznym rysowaniem". Te negatywowe obrazy były utrwalane na papierze pokrywanym kolejną warstwą soli.

Kiedy po raz pierwszy udało mu się zrobić zdjęcie?

Pierwsza wykonana przez niego fotografia przedstawia zakratowane okno w jego domu w Lacock Abbey w Wiltshire, a zarejestrował ją w sierpniu 1835 roku. Obecnie jest ona uważana za najstarszy istniejący negatyw. Jednak z powodu poświęcenia się archeologii i pracy naukowej Talbot zaprzestał na jakiś czas dalszego rozwijania tej techniki.

Co sprawiło, że zdecydował się upublicznić swoje odkrycie?

Na początku stycznia 1839 roku Louis Daguerre zaprezentował swój własny proces fotograficzny, w którym zdjęcia utrwalane były na światłoczułej, powlekanej srebrem, miedzianej płytce. Talbot zdecydował się zatem natychmiast przedstawić swój proces na spotkaniu w Royal Institution w Londynie 25 stycznia. W 1841 roku udoskonalił swoją metodę, która umożliwiała teraz uzyskiwanie pozytywowej odbitki z negatywu mającego postać półprzezroczystego papieru. Technika ta nazywana jest kalotypią.

Jakie są jej wady, a jakie zalety?

Kalotypia pozwala tworzyć dowolną liczbę kopii zdjęcia, natomiast dagerotyp to unikatowy obraz, który można powielić jedynie poprzez jego ponowne sfotografowanie. Jednakże dagerotypia umożliwiała rejestrowanie ostrzejszego, bardziej szczegółowego obrazu niż miało to miejsce przy użyciu papieru negatywowego i w związku z tym była techniką znacznie chętniej stosowaną.

Jakie tematy fotografował Talbot?

Wczesne "fotogeniczne rysunki" przedstawiały przede wszystkim przedmioty lub architekturę Lacock Abbey. Bardziej zróżnicowane tematy Talbot był w stanie uchwycić dopiero za pomocą techniki kalotypii, co widać na jego zdjęciach z albumu The Pencil of Nature opublikowanego w latach 1844–46. Zawiera on studia martwej natury, portrety i wiejskie scenerie, w tym obraz "The Haystack" ("Stóg siana").

Jak zakończyła się przygoda Foxa Talbota z fotografią?

Swoje ostatnie zdjęcie zarejestrował aparatem około 1846 roku, później wolał poświęcać swój czas mechanicznej reprodukcji obrazów fotograficznych, mających stanowić ilustracje do książek. To zajęcie zaowocowało w 1852 roku. opracowaniem procesu fotograficznego grawerowania. Jednak w tym samym czasie coraz większą popularnością cieszyła się technika mokrego kolodionu stworzona przez Fredericka Scotta Archera. Wykorzystywała ona światłoczułe związki chemiczne nanoszone na szklaną płytkę i pozwalała uzyskiwać ostry, szczegółowy obraz negatywny. Proces ten był daleki od doskonałości, ale stopniowo wyparł zarówno kalotypię, jak i dagerotypię.