Oświetlenie od tyłu to doskonała metoda pracy z obiektami półprzezroczystymi, ponieważ pozwala ukazać nawet ich najdrobniejsze szczegóły, które w innym przypadku nie byłyby widoczne. Fotografowanie bezpośrednio pod światło może być początkowo trudne, ale gdy już zapoznasz się z tą techniką i dowiesz się, jak najlepiej ją wykorzystać, Twoje zdjęcia staną się zachwycające, a zwykłe fotki z przednim oświetleniem będą przy nich wyglądały bardzo pospolicie.
Jednak podświetlenie nie sprawdza się w każdej sytuacji i względem każdego obiektu, więc trzeba podejść do tego zagadnienia ostrożne i być gotowym na eksperymenty. Najważniejsze są umiejętność rozpoznania przedmiotów, które mogą dobrze wyglądać oświetlone od tyłu, oraz jak najlepsze spożytkowanie światła. Przy wykonywaniu takich zdjęć można wykorzystać zarówno bezpośrednie promienie słońca, jak pochmurne niebo, przy czym im silniejsze jest źródło światła, tym mocniejszy będzie efekt podświetlenia i kontrast. Wysoki kontrast dodaje zdjęciu dramaturgii, ale do silnego oświetlenia należy podchodzić ostrożnie.
Szczegóły, których nie zauważyłoby się przy normalnym oświetleniu, z kontrą podkreślają kształt i fakturę tematu
Szczegóły, których nie zauważyłoby się przy normalnym oświetleniu, z kontrą podkreślają kształt i fakturę tematu
Ważny jest również kąt padania światła. Południowe słońce świeci pod dużym kątem i daje efekt podświetlenia zarówno z góry, jak i - częściowo - z tyłu. Takie górne oświetlenie może być użyteczne przy fotografowaniu koron drzew. Gdy słońce znajduje się bliżej horyzontu, czyli na początku lub pod koniec dnia, światło pada pod znacznie mniejszym kątem, a to ułatwia efektowne podświetlanie roślin i kwiatów.
Miękkie światło przenikające przez półprzezroczyste płatki podkreśliło krople rosy
Miękkie światło przenikające przez półprzezroczyste płatki podkreśliło krople rosy
Aby tylne oświetlenie umożliwiało osiągnięcie jak najbardziej atrakcyjnego efektu, przynajmniej niektóre przedmioty w kadrze powinny być półprzezroczyste, tak by światło mogło przez nie przechodzić. Najlepiej sprawdzają się w takiej sytuacji płatki kwiatów i liście: podświetlenie podkreśla ich kolory i ożywia obraz.
Jak dobrać ekspozycję przy oświetleniu od tyłu
Dokonuj pomiaru światła na obiekcie, ignorując tło. Najprostszym i najpewniejszym sposobem jest skorzystanie z trybu punktowego pomiaru światła, który pozwala bardzo dokładnie dobrać parametry naświetlania dla danego przedmiotu. Możesz tego dokonać zarówno w trybie preselekcji przysłony, jak i w trybie manualnym. Chcąc uzyskać dobrze zrównoważoną ekspozycję, dokonaj pomiaru światła w obszarze półcieni, ponieważ umożliwi to rozsądny kompromis między prawidłowym naświetlaniem najjaśniejszych i najciemniejszych części obrazu. Po zrobieniu zdjęcia próbnego, obejrzyj histogram i sprawdź, czy został uchwycony cały zakres tonalny sceny. Nie zawsze uda Ci się zarejestrować szczegóły w najjaśniejszych światłach (na wyświetlaczu migać będą fragmenty sceny), ale nie przejmuj się tym, dopóki dotyczy to tylko świetlistych krawędzi. Jeżeli jednak pojawi się zbyt wiele wypalonych obszarów, musisz obniżyć ekspozycję, aby przyciemnić obraz.
Jak dobrać ekspozycję przy oświetleniu od tyłu
Dokonuj pomiaru światła na obiekcie, ignorując tło. Najprostszym i najpewniejszym sposobem jest skorzystanie z trybu punktowego pomiaru światła, który pozwala bardzo dokładnie dobrać parametry naświetlania dla danego przedmiotu. Możesz tego dokonać zarówno w trybie preselekcji przysłony, jak i w trybie manualnym. Chcąc uzyskać dobrze zrównoważoną ekspozycję, dokonaj pomiaru światła w obszarze półcieni, ponieważ umożliwi to rozsądny kompromis między prawidłowym naświetlaniem najjaśniejszych i najciemniejszych części obrazu. Po zrobieniu zdjęcia próbnego, obejrzyj histogram i sprawdź, czy został uchwycony cały zakres tonalny sceny. Nie zawsze uda Ci się zarejestrować szczegóły w najjaśniejszych światłach (na wyświetlaczu migać będą fragmenty sceny), ale nie przejmuj się tym, dopóki dotyczy to tylko świetlistych krawędzi. Jeżeli jednak pojawi się zbyt wiele wypalonych obszarów, musisz obniżyć ekspozycję, aby przyciemnić obraz.
Obiekty "włochate" - rośliny i zwierzęta - również wyglądają fantastycznie, kiedy otoczone są świetlną poświatą: włosy na krawędziach zatrzymują światło i podkreślają kształt. Nawet najbardziej przyziemny temat, taki jak źdźbło trawy pokryte rosą, wygląda niesamowicie, gdy zostanie oświetlony od tyłu.
Oświetlenie konturowe jest jeszcze lepiej widoczne, gdy obiekt znajduje się na ciemnym tle. Nie musi być ono zupełnie ciemne: już samo sfotografowanie tematu znajdującego w cieniu powala uzyskać świetny rezultat. Najlepiej jednak, by tło było jednolite i niezabałaganione oraz pozbawione jakichkolwiek jasnych obszarów, które mogłyby zepsuć efekt. W większości przypadków ogniskowa 100 mm lub dłuższa posłuży do wyodrębnienia tematu z dalszego planu i otrzymaniu wyrazistego obrazu pozbawionego elementów, które mogłyby rozproszyć uwagę.
Zatem następnym razem, gdy zachcesz urozmaicić swoje zdjęcia przyrody, odwróć się o 180 stopni i sfotografuj temat pod światło!
Tylne oświetlenie sprawia, że nawet prozaiczne obiekty wyglądają nieziemsko
Tylne oświetlenie sprawia, że nawet prozaiczne obiekty wyglądają nieziemsko
Tylne oświetlenie - o czym warto pamiętać
- Unikaj ostrego światła. Podświetlenie miękkim światłem – słabego lub znajdującego się nisko na niebie słońca – obniży kontrast i zmniejszy ryzyko zarejestrowania zupełnie czarnych cieni i prześwietlonych świateł.
- Wzmocnij efekt. Chcąc uzyskać bardziej ekstremalny efekt podświetlenia, dobierz ekspozycję dla poświaty widocznej wokół obiektu, tak by widoczny był tylko kontur przedmiotu. Efekt będzie najbardziej spektakularny, gdy uwiecznisz temat na ciemnym tle.
- Uważaj na flarę. Odblaski powstające wewnątrz obiektywu mogą stanowić poważny problemem, gdy fotografujesz pod światło. Zakładaj na obiektyw osłonę przeciwsłoneczną, a jeśli to konieczne, zacień przednią soczewkę – za pomocą dłoni lub kartki.
- Fotografuj w trybie RAW. Zawsze należy zapisywać zdjęcia w formacie RAW. Pozwala to odzyskać szczegóły w cieniach i światłach podczas edycji w ACR lub innym programie do przetwarzania obrazu. Jest to sposób na poradzenie sobie w sytuacji, gdy nie mogłeś poprawnie zarejestrować kontrastowej sceny.
Korzystaj z trybu punktowego pomiaru światła, aby precyzyjnie dobrać wartość ekspozycji
Korzystaj z trybu punktowego pomiaru światła, aby precyzyjnie dobrać wartość ekspozycji
Zdjęcia z oświetleniem konturowym w trzech krokach
W przypadku zdjęcia, które otwiera ten artykuł, mocne słońce stworzyło wspaniałe oświetlenie tylne i podkreśliło drobne włoski. Fotografowanie w cieniu pozwoliło uzyskać wyraziste, czarne tło, na którym te rzęski wyraźnie się odznaczają. Światło przenikające przez półprzezroczysty strąk zapewniło przyciągającą wzrok, żywą zieleń. Z kolei punktowy pomiar światła w obszarze półcieni umożliwił uzyskanie doskonałej ekspozycji.
