Inspiracje / Sylwetki mistrzów

PROfil

Nobuyoshi Araki Urodził się 5 maja 1940 r. w Tokyo. Studiował na wydziale fotografii i filmu Uniwersytetu Chiba, specjalizując się w neorealizmie włoskim i francuskiej Nowej Fali. Po studiach zatrudnił się jako fotograf w Dentsu Inc., największej japońskiej agencji reklamowej. Szybko zaczął się nudzić rzeczywistością agencyjną. W 1970 r. zaczął wystawiać swoje niekomercyjne zdjęcia w tokijskich restauracjach. Swoim ekspozycjom nadawał niejasne i tajemnicze tytuły "Kuchenne ramy" lub "Erorealizm". Ważnym dla życia i twórczości artysty był rok 1971, kiedy to poślubił poznaną dwa lata wcześniej Aoki Yoko. Zakochana para wybrała się na miesiąc miodowy, Araki nie opuszczał swojej żony w tym czasie, ciągle towarzyszył jej z aparatem fotograficznym. Kroniką z tej podróży stał się cykl "Sentimental Journey". W 1972 r. Araki zrezygnował z pracy w Dentsu. Przez dwie kolejne dekady wykonywał zdjęcia dla różnych magazynów, w tym dla Playboya i Super-Weekendu. Pod koniec lat 80. otworzył w Tokio własne biuro "Aat Room", przygarnął kota Chiro, przyszłą gwiazdę swoich zdjęć. W 1990 r., w wieku 42 lat, zmarła Yoko Araki. To był cios, który odbił się na postawie twórczej Arakiego. Artysta się zmienił. Od tej chwili jego fotografie opanował Eros i Thanatos. Nobuyoshi Araki i jego erotyczne fotografie w latach 90. nie zostały entuzjastycznie przyjęte w Europie. Panowała dezorientacja wśród ekspertów, cienka granica między pornografią a sztuką stała się tematem sporów, a nawet zamykania kontrowersyjnych wystaw.

Nienagannie leżąca biała koszula, prążkowane spodnie podpięte do stylowych szelek. Wśród dodatków eleganckie okrągłe okulary oraz wąsik, przypominający o tym, jak wyglądali kiedyś surrealiści. Tak prezentuje się cesarz japońskiej fotografii Nobuyoshi Araki. Fotograf, który nie rozstaje się z aparatem fotograficznym, nigdy też nie wygląda tak poważnie, jak wskazywałaby jego garderoba. Wizualny porządek dekonstruuje szalona fryzura z postawionymi włosami, udającymi diabelskie, rogi oraz bezustanny śmiech, oscylujący między szaleństwem a miłością.

Araki od początku swojej kariery artystycznej wierny był tokijskiej witalności. To miasto stało się jego obsesją, wydał ponad 350 książek dokumentujących własne wizualne obsesje. Nie opuszcza Tokyo, fotografuje życie prywatne i publiczne, przypadkowe migawki i staranne kompozycje, pejzaże uliczne i fantazje seksualne, inscenizowane i rejestrowane w mieszkaniach lub burdelach tworząc kalejdoskop z pozoru niemających ze sobą nic wspólnego obrazów, które przenikają się nawzajem. Budują całość, w której to, co prywatne i intymne miesza się ze społecznym nakazem. Skrajne napięcia stają się metaforą życia, któremu zawsze towarzyszy jej brat - śmierć.

Fotograficzne ADHD artysty potrafi w ciągu dwóch dni wyprodukować 80 rolek filmu, a fotografuje bez przerwy, każde zdjęcie jest zarazem osobnym tematem jak i częścią niekończącej się opowieści. Kolorowa fotografia "Geisha Girl with Watermelon" z 1992 roku o niewielkich rozmiarach 42 x 35,5 cm to jedno z tych zdjęć które łączy w sobie wszystko, co charakterystyczne dla tokijskiego fotografa. Młoda Gejsza w dyskretnym miejscu, w oszczędny i stylowy sposób je kawałek arbuza. Nakryta, wpatruje się w obserwatora, nie powstrzymując spożycia. Ma w sobie coś prymitywnego, jakby kierował nią instynkt. Fotografia jest bardzo przemyślana, motywy kwiatowe na kimonie powtarzają się w krajobrazie za plecami dziewczyny, charakterystyczne paski na arbuzie występują również na odzieży oraz na ścianie. Kolorystycznie Araki też dopracował obraz - czerwień rozbitego arbuza występuje na pasie od kimona (obi) oraz na szpili, będącej częścią rozbudowanej gry ozdób do włosów (kanzashi). Rozbity na dwie połówki jak serce, arbuz niesamowicie wpisuje się w relację między czynnością spożycia. Gejsza ssie kawałek arbuza, jak kanibal. Jest w tej symbolicznej scenie coś mrocznego. Gejsze są kobietami o wysokiej kulturze osobistej, pełniącymi rolę rozrywkową w towarzystwie, mają tańczyć, podtrzymywać ciekawą konwersację, bywają także prostytutkami. Araki wykreował sytuację, w której gejsza łączy w sobie obietnicę miłości z archaiczną kanibalistyczną konsumpcją.

Gra na kontrastach to styl Nobuyoshi Arakiego, narracja między tym, co ustanowione i pewne, a zaskoczeniem i propozycją nowej sytuacji. Wyuczone zachowanie gejszy zderzone jest z niespodziewanym zachowaniem tej postaci. Dopracowanie każdego elementu obrazu jest gwarancją spójności przedstawionego świata, jednocześnie potwierdzeniem jego realizmu.

Araki ma prostą receptę na swoje fotografie, starą samurajską technikę walki: miecz wiatru przeciwnego. Zawsze w każdej sytuacji wyrażającej energię życia, jak cień wyczuwa bezruch śmierci.

Nobuyoshi Araki - zobacz więcej zdjęć

O tym autorze możecie także przeczytać w recenzji jego albumu "Love and Death".